Jan Mars
redactie, productie en bewerking
van teksten, woorden en taal
|
De geschiedenis van de atletiek, deel 4
Steeplechase
Als
enige atletiekonderdeel vindt de steeplechase zijn oorsprong in een
geheel andere tak van sport, namelijk de paardensport, meer specifiek
het concours hippique. Anders dan bij de dressuur, waarbij edele
viervoeters veelal onder invloed van een lichte hersenbeschadiging en
aangestuurd door ruiters met een hoge hoed tegennatuurlijke bewegingen
maken op de klanken van filmmuziek, kan het paard zich bij het concours
hippique volledig uitleven en naar hartelust hollen en springen.
Zoals bij alle sporten worden ook bij het concours hippique de
omstandigheden opzettelijk gecompliceerd. De redenering daarachter
schijnt te zijn dat pas bij ingewikkelde opdrachten het ware karakter
van de sporter het best tot uiting komt, en zelfs tot superieure vorm
gekneed wordt. Dankzij deze opvatting hebben moeilijke sporten meer
status dan eenvoudige; vandaar het statusverschil tussen bridgers en
toepers, sprinters en hordenlopers, hoogspringers en
polsstokhoogspringers.
De moeilijkheidsgraad van een concours hippique hangt allereerst af van
het paard. Op het hoogste niveau is dat vaak een afstammeling van het
bekende, pikzwarte Friese paard. Vanwege hun explosieve karakter en hun
tegendraadse natuur vormen de Friese stamboekpaarden een extra
uitdaging voor de ruiter die in de voorgeschreven tijd en in de
verplichte volgorde de hindernissen dient te nemen.
Vanzelfsprekend draagt ook de aard van de hindernissen bij aan de
moeilijkheid. Het is dan ook begrijpelijk dat de zogenaamde military de
meest uitdagende vorm van het concours hippique is. In feite is de
military zo uitdagend dat enkele jaren geleden de Dierenbescherming
zich geroepen voelde ertegen te ageren: de paarden die het parcours
moesten afleggen, over hindernissen en door waterlopen, haalden zelden
onbeschadigd de eindstreep, terwijl ze soms daar niet eens in slaagden
maar onderweg sneefden.
Ook kwam het voor dat het paard de military wel volbracht, maar dat de
ruiter ergens onderweg uit het zadel gewipt werd. Dat geschiedde
tijdens de beroemde military van Palermo in 1867. Een Oostenrijkse
ruiter verloor ter hoogte van de vierde hindernis de greep op de
teugels en belandde in de modder. Omdat de man het zijn eer te na vond
paardloos naar de stallen te moeten terugkeren, en hij overigens nog in
goede conditie verkeerde, rende hij zijn ros achterna. In plaats van er
gemakshalve omheen te hollen, sprong hij over de resterende
hindernissen, in de overigens ijdele hoop alsnog zijn paard te kunnen
inhalen.
De Baron de Coubertin, zelf een beroemd pikeur, was hier getuige van.
Het beeld van de over hindernissen en door sloten rennende man moet
diepe indruk op hem gemaakt hebben. Niet lang hierna introduceerde hij
de steeplechase, in feite dus een gestileerde en aan menselijke
capaciteiten aangepaste vorm van de military.
Hierdoor geïnspireerd vond een Spaanse steeplechaser, wiens naam bij
het bombardement op Madrid in 1937 verloren is gegaan, enkele jaren
later de veldloop uit.
2008/2
| |